Hãy nhìn không chỉ bằng mắt...

        Mình nhớ hồi sinh viên, những buổi liên hoan chúng bạn hay bày trò, trong đó có trò "Tập tỏ tình": chúng nó phân chia bằng gắp thăm để một bạn  nam với một bạn nữ "cặp đôi" với nhau. Khi đến lượt, trước những cặp mắt long lanh của  toàn thể "văn võ bá quan" đang nín thở theo dõi, cậu con trai sẽ nói với cô bạn những lời tỏ tình... Nếu cậu ta nói mà làm cô bạn không nín được cười thì cô sẽ phải chịu để cậu... hôn một cái vào vào má; còn nếu không tác động được gì, cô bạn cứ thản nhiên như không, thì cậu sẽ bị cô "táng" một quả vào lưng...

Truyện: Nói dối như Cuội

          HG: Trong kho tàng truyện dân gian Việt Nam, mình không ưa truyện "Nói dối như Cuội", vì thấy chú này "cuội" quá, mỗi ngày một thêm xảo trá, ác độc đến đáng ghét, đến nỗi mất cả chút cảm tình của mình với một nhân vật lanh lợi và khôn ngoan hơn người. Mình thấy tác giả dân gian sao mà... ác ác khi cứ để nhân vật Cuội lấn lướt, tung hoành. Kết thúc cũng là đỉnh điểm: Cuội lên làm vua. Thật là một cái kết không có hậu! Dối lừa và độc ác lên ngôi... Giờ đây, mình thấy có lẽ trước mình nghĩ vậy là chưa tới.

Truyện: Anh béo và anh gầy

"Người ta lớn là bởi ngươi quỳ xuống"- Marat.  

ANH BÉO VÀ ANH GẦY                 

                                                                                        Anton Pavlovich Tchekhov

                                                                                                       Truyện ngắn  

          Trên sân ga của tuyến đường sắt Nikôlai có hai người bạn cũ gặp nhau: một người béo, một người gầy. Anh béo vừa ăn ở nhà ga xong, môi láng nhẫy bơ như quả đào chín. Người anh ta toát ra mùi rượu nho loại nặng, mùi nước hoa cam. Còn anh gầy thì mới xuống tàu, hai tay lỉnh kỉnh nào vali, nào hộp, nào túi. Người anh ta toát ra mùi thịt ướp, mùi bã cà phê. Sau lưng anh ta là một người đàn bà gầy gò, cằm dài – đó là vợ anh ta, và một cậu học sinh cao lêu đêu mắt nhíu lại – đó là con trai anh ta.

Rét Nàng Bân, đọc Thương nhớ mười hai

  HG: Hà Nội hai hôm nay đang se se trong cái rét Nàng Bân... 

THÁNG BA
Rét Nàng Bân 
(trích)

                                                                         Vũ Bằng   

      …Nhưng đến tháng ba thì trời đất quả là kỳ ảo.

      Bảo rằng tháng ấy còn rét, không đúng, mà bảo là hết rét rồi cũng không đúng nữa. 

     Trời trong như ngọc, đất sạch như lau. Ngủ dậy lúc còn tối trời, anh ngồi uống nước trà đợi sáng thì uống chưa xong ấm nước, anh bỗng thấy có những đám mây hồng từ phía đông kéo tới giữa một nền trời xanh ngăn ngắt một mầu. Ở đằng sau nhà, chim hót ríu ran, đánh thức những người còn đang thiêm thiếp. Anh mở cửa nhìn ra ngoài thì lá cây sạch bong ra, lóng lánh như ở trong một phim ảnh mầu tuyệt đẹp: sương móc ban đêm rửa hoa lá cỏ cây, rửa cả cát bụi trên các nẻo đường thành phố. 

Nhạc cổ điển... Nào, nhắm mắt lại!

           Mình không có mấy kiến thức về âm nhạc. Lâu nay chỉ nghe theo cảm tính, có thêm dẫn dắt của một người Bạn am hiểu... Vậy nên không dám lớn giọng bàn, chỉ khe khẽ nói, rằng có những bản nhạc tuyệt lắm! Lúc thư thả và yên tĩnh để lắng nghe, đôi khi mình hình như không còn ở trạng thái thưởng thức âm nhạc nữa, mà như tan biến tất cả: sự mặc cảm về kiến thức âm nhạc,  cả tâm trạng cụ thể..., tiếp đến quên cả chính mình,  rồi như là quên cả bản nhạc... Chỉ còn "cái gì đó" diễn ra, mơ hồ, rất khó diễn tả... Điều này có lẽ cũng chỉ chợt nhận thức được vào lúc giai điệu tắt. Ví dụ ra đây mấy tuyệt phẩm "ma thuật" kinh điển, rung động sâu thẳm trái tim (lúc nào rảnh có lẽ mình sẽ post thường trực bên lề trang blog này).

Tượng Balzac

                                                                                                                             Lê Đạt
                                                                                   Truyện ngắn
                                                           Tượng khổng lồ, mộ giấy đá vô danh.

Lê Đạt (1929- 2008)

        Có phải đời sống con người quá vất vả, cực nhọc dày vò, nên ai cũng hy vọng, cũng đinh ninh rằng khi chết mình sẽ được yên nghỉ.
Balzac là một trong số những người đó.
Ông đã phải làm "mọi" cho đám nhà văn thị trường sản xuất đủ các thứ truyện bá láp mà giới văn học thường gọi chung là "tiểu thuyết của người gác cổng" để sinh nhai. 

Thiên hạ nghĩ rằng chỉ có làm cu ly ba tê mới cực nhọc.
Viết văn cũng cực nhọc, cũng phu phen chẳng kém gì. Đi khuân vác về, mệt, có thể làm một tợp rượu rồi lăn ra ngủ giấc ngủ của "kẻ công chính," chuẩn bị sức cho ngày hôm sau. Người viết văn không được cái yên ổn ấy... thường sống những đêm ân hận, dằn vặt,... Mình đã bôi bẩn những trang giấy thật trong trắng kia để làm gì? Sao mình lại mài mòn bộ óc, tiêu xài hoang phí những giấc mộng đẹp tuổi trẻ để viết những trang sách mà ngày mai, ngày kia... người ta sẽ vứt vào sọt rác...

Hai bài thơ Tống biệt hành

Tống biệt hành

                       Thâm Tâm
Đưa người, ta không đưa qua sông
Sao có tiếng sóng ở trong lòng?
Bóng chiều không thắm, không vàng vọt
Sao đầy hoàng hôn trong mắt trong ?

Đưa người ta chỉ đưa người ấy

Một giã gia đình, một dửng dưng…

Mâu thuẫn

          "Sự tích mâu và thuẫn" có lẽ là bài học vỡ lòng của môn triết học, chẳng ai từng là sinh viên mà không kinh qua. Chuyện rằng có anh thợ rèn, sau khi rèn được những cái mâu (cây xà mâu, cây giáo- có cán dài, mũi nhọn, dùng để đâm) bèn mang đi giao bán khắp nơi rằng: Mâu này của tôi rất tốt, vật gì đâm cũng thủng. Ít lâu sau anh ta lại rèn thuẫn (cái khiên, cái mộc, hình tròn hay bầu dục, dùng để chiến binh che đỡ khi lâm trận) và rao bán rằng: Thuẫn này của tôi rất tốt, không khí giới nào đâm thủng. Thế nên có người bảo anh ta: Lấy mâu của anh mà đâm vào thuẫn của anh thì sao?... Anh ta cứng họng, chứ còn biết nói sao nữa...! Từ đó, "mâu thuẫn" được dùng để ám chỉ những việc trái ngược nhau.

Cái kết có hậu

NV Phạm Lưu Vũ

                                                                                      Phạm Lưu Vũ.
           Bạn hỏi tôi: Viết truyện ngắn khó ở chỗ nào? Khó ở chỗ kết. Khó như thế nào? Sau đây là câu chuyện của tôi:

Chiến tranh

                                                                            Truyện ngắn
                                                                                                           Luigi PIRANDELLO

           Những người khách rời khỏi Rome trên chuyến xe lửa tốc hành ban đêm, phải ngừng lại ở một ga nhỏ của tỉnh Fabriano cho đến tảng sáng để tiếp tục lộ trình bằng một chuyến xe lửa đã cũ, nối liền đường sắt chính với tỉnh Sulmona.

           Lúc bình minh đến, nơi một toa hạng hai đầy những khói thuốc ngột ngạt với năm người đã trải qua đêm, một người đàn bà phốp pháp vẻ mặt hết sức phiền muộn đang được dìu lên xe. Trông bà giống như một cái gói lớn kỳ dị. Đi theo sau là người chồng đang than vãn và thở hổn hển, một gã đàn ông gầy gò, khuôn mặt trắng như xác chết, đôi mắt nhỏ và sáng với cái nhìn rụt rè lo ngại. Sau cùng, khi đã tìm được ghế ngồi, ông ta lễ phép cảm ơn những vị khách đã nhường cho vợ ông ta có được một chỗ, rồi quay về phía người đàn bà đang cố gắng kéo cái cổ áo khoác ngoài lên, ông nhẹ nhàng hỏi:

"Em có được thoải mái không?"

Giai thoại nhạc cổ điển

Nghệ sỹ vĩ đại nhất thế giới

          Hai danh cầm huyền thoại Jascha Heifetz và Mischa Elman đang ngồi ăn tối cùng nhau thì bỗng thấy một người hầu bàn mang qua một lá thư có đề là: "Gửi tới nghệ sỹ vĩ cầm vĩ đại nhất trên thế giới." Heifetz liếc qua bức thư rồi dúi nó vào tay Elman: "Gửi cho ông đấy, Mischa." Elman luống cuống đẩy nó lại. "Không, không, nó là của ông, Jascha."

Dế em kể chuyện

Ngày 2/1/2010.

     Năm nay Dế em đã lên 7 tuổi. Đang nghỉ tết, mẹ được nghe Dế em kể chuyện hai đêm rồi, trước khi đi ngủ ấy! Chuyện Dế em kể là tự nghĩ ra, bịa đến đâu kể đến đó.

    Tối nay, Dế em lại “kể chuyện đêm khuya” cho mẹ nghe, dài lắm chả nhớ hết. Đến đoạn “người tiều phu đi vào rừng, gặp một ngôi nhà trong đó rất nhiều người. Người tiều phu hỏi: “ở đây có ai giàu không?””, mẹ  nói chen vào :

Hoa giấy

       Thường mỗi lần đi qua một ngôi biệt thự hay một góc chung cư có giàn hoa giấy thân vấn vít, lá xanh mướt và hoa các màu nở tung trời, mình cũng ngoái lại một cách vô thức. Nhưng bảo thích loại hoa này thì chưa bao giờ, trồng cây này thì càng không- bụng bảo dạ nếu có cần giàn hoa thì trồng ti-gôn chứ giấy giếc gì! Loài hoa sao mà dễ dãi- trồng đâu cũng sống, mùa nào cũng nở sặc sỡ, hữu sắc vô hương...