Bên mộ cụ Nguyễn Du

Vương Trọng

HG: Dù đơn sơ thế này gần 200 năm(*), nhân thế không quên... Sau những cơn tao loạn, trời đất yên bình, mộ lại được  tôn tạo đẹp giản dị. Ưng thế!...

Tưởng rằng phận bạc Ðạm Tiên 
Ngờ đâu cụ Nguyễn Tiên Ðiền nằm đây...

Ngẩng trời cao, cúi đất dày
Cắn môi tay nắm bàn tay của mình
Một vùng cồn bãi trống tuyênh
Cụ cùng thập loại chúng sinh nằm kề.

Hút tầm chẳng cánh hoa lê 
Bạch đàn đôi ngọn gió về nỉ non 
Xạc xào lá cỏ héo hon 
Bàn chân cát bụi, lối mòn nhỏ nhoi 
Lặng im bên nấm mộ rồi 
Chưa tin mình đã đến nơi mình tìm.

Không cành để gọi tiếng chim
Không hoa cho bướm mang thêm nắng trời
Không vầng cỏ ấm tay người 
Nén hương tảo mộ cắm rồi lại xiêu
Thanh minh trong những câu Kiều 
Rưng rưng con đọc với chiều Nghi Xuân.

Cúi đầu tưởng nhớ vĩ nhân
Phong trần còn để phong trần riêng ai 
Bao giờ cây súng rời vai 
Nung vôi, chở đá tượng đài xây lên
Trái tim lớn giữa thiên nhiên 

Tình thương nối nhịp suốt nghìn năm xa...  

                                                                                                                                                                                  1982.

----------------------------------------------------------

(*) Ngôi mộ xây này là công sức của GS Đặng Thai Mai cùng các học trò:

"Mùa thu năm 1824, người con thứ là Nguyễn Ngũ vào kinh thành Huế xin triều đình đưa hài cốt của cha về quê nhà và cát táng tại khu vực Cầu Mái gần cạnh vườn ở trước đây là thôn Thuận Mỹ xã Tiên Điền. Tuy nhiên nơi đây hễ mưa là ngập, sợ bất ổn nên con cháu lại di chuyển. Tương truyền lần này không chọn đất từ trước mà con cháu chọn hai người đi trước bưng yên thư, trên có nhang đèn và một con cò bằng gỗ. Hai người cứ đi mãi, đi mãi khi nào con cò trên yên thư ngã xuống thì đó chính là nơi yên nghỉ của Người. Sau đó mộ phần được táng trên cánh đồng Phốc, thuộc khu vực đồng Cùng giáp ranh giới giữa hai xã Xuân Mỹ và Tiên Điền.

Do những biến động của lịch sử, sự tàn phá của thiên nhiên nên đã  có nhiều di tích bị xuống cấp, hư hỏng, trong đó có lăng mộ Đại thi hào Nguyễn Du.

Năm 1965, nhân dịp kỷ niệm 200 năm ngày sinh của Nguyễn Du, Trường THPT Nguyễn Du đã xây mộ cụ thành ba cấp bằng gạch nung và cụ Đặng Thai Mai cùng các học trò đã làm mộ chí tại Hà Nội mang về đặt trước mộ phần của Người: “Tiên Điền Nguyễn Du tiên sinh chi mộ”."

(Trích dẫn ở đây)

Khu lăng mộ xây mới- cơ bản được hoàn thành năm 1990
 và được tôn tạo vào năm 2000.

Mộ cụ trong khu quần thể.