MINH TUỆ NGỮ LỤC

Biên soạn: Phạm Hiền Mây

Tài năng và thiên tài

Nguyễn Đình Đăng

"When a true genius appears in the world, you may know him by this sign, that the dunces are all in confederacy against him."- Jonathan Swift

Ivo Pogorelich - Chopin polonaise op.44

“Tài năng” (才能) và “thiên tài” (天才) là phiên âm Hán-Việt của hai từ Hán, đều có chung một chữ “tài” (才). Có lẽ vì vậy mà khái niệm “tài năng” và “thiên tài” đôi khi bị sử dụng lẫn lộn, ít nhất là trong tiếng Việt. Hậu quả là thỉnh thoảng tài năng lại được bơm lên thành thiên tài.

Vũ Bằng viết về Nam Cao, Nam Cao mô tả Vũ Bằng

HG: Mọi rao giảng ép buộc nhìn nhận kiểu một chiều, có thể đủ xây thành một thứ nhà tù vô hình, giam hãm tư duy. Sẽ có những người bằng lòng, bởi  thấy ở trong nơi giam hãm đó ổn thoả, thậm chí an toàn. Nhưng với những người khác, thì biết rằng luôn có cánh cửa đâu đó, mình có thể tìm, và tự mở để bước ra, thở hít khí trời trong lành. Ít nhất, nếu không đủ "tuệ" để tự tìm thấy, cũng cần có khát khao để dám bước ra nếu cửa tình cờ được mở theo một cách bất ngờ nhất.

 Lê Hoài Nam 

Trong bài “Nam Cao: Nhà văn không biết khóc”, in trên tờ Văn Học số 95, ra ngày 15 tháng 10 tại Sài Gòn, nhà văn Vũ Bằng đã viết “… Nhắc đến Nam Cao, bây giờ tôi có tiếc điều gì, ấy là tiếc đã không biết Nam Cao sớm hơn một chút…”

Sở dĩ Vũ Bằng có niềm tiếc như thế là bởi Vũ Bằng nhận ra khi gõ cửa làng văn, Nam Cao gặp không ít những trở ngại.